Türkiye’nin en stratejik ürünlerinden biri olan ayçiçeği üretimi, yanlış tarım politikası nedeniyle alarm veriyor. CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, “Bizim ‘sarı gelin’ dediğimiz ayçiçeğinde S.O.S yaşanıyor. Petrolden sonra en çok ithal ettiğimiz ürün olan ayçiçeğinde üreticimize yeterli destek verilmiyor. Bu yüzden ayçiçeğinde kendi kendimize yeterlilik oranını kaybettik. Üreticiye taban fiyatı kilogram başına 25 lira olmalıdır” dedi.
PETROLDEN SONRA İKİNCİ
Geçen yıl mayıs ayında bir kilogram ayçiçeği ile 0.90 litre mazot alabilen üreticinin şimdi 0.44 litre mazot alabildiğini kaydeden Aygun, ayçiçeği üretiminde yaşanan krizi SÖZCÜ’ye şöyle anlattı: “Günebakan’ veya ‘Sarı gelin’ dediğimiz ayçiçeği üretiminin yüzde 33’ü Trakya’da gerçekleştiriliyor. Ancak, AKP üreticimize sırtını döndü. Avrupa’daki gibi üreticiyi desteklemiyor. Kişi başına ayçiçeği tüketimi 2002 yılında 14 kilogramken, 2022 yılına geldiğimizde 56.5 kilograma çıktı. Bu, ithalatla gerçekleşti. Çünkü ülke, ithalat lobilerine teslim edilmiştir. Geçen yıl 775 bin ton ayçiçeği tohumu, 1 milyon 255 bin ton ham yağ, 7 bin ton rafine yağ ve hayvancılığın önemli yem kaynağı 914 bin ton ayçiçeği küspesi ithal edildi. Tüm bu ithalatlara 2.1 milyar dolar ödendi.” Türkiye’nin petrolden sonra en çok döviz ödediği sektörün ayçiçeği yağı ve ayçiçeği ithalatı olduğunu aktaran Aygun, dünya ayçiçeği ithalatında da son 13 yıldır birinci olunduğunu aktardı. 2022 yılında çayır tırtılı istilasının ardından üst üste gelen kuraklıkla Trakya’da rekolte kaybının yaklaşık yüzde 42 düzeyinde olduğunu söyleyen Özcan Aygun, Trakya’nın afet bölgesi ilan edilmesi için önerge verdiklerini ancak AKP-MHP barikatını aşamadıklarını söyledi.
Fiyat 25 TL olmalı fark ödemesine gidilmeli
Ayçiçeği üretimi için alınması gerekli acil önlemlere de değinen Özcan Aygun, şöyle devam etti: “Ayçiçeği kilogram fiyatı en az 25 lira olmalı. Geçmişte olduğu gibi ayçiçeği ürün fiyatının yüzde 25-30’u bandında fark ödemesine geçilmeli. Gümrük vergisi uygulamaları için çiftçi birlikleri ile görüşülmeli. Hasat döneminde doğru fiyatın oluşabilmesi için başta birlikler olmak üzere nitelikli finansman yaratılmalı. Bu nedenle yüksek kredi faiz yükü çiftçilere bindirilmemeli. Regülasyonu yapan kurumlar ve birlikler, mutlaka güçlendirilmeli.”
